Wat is houtrot en hoe repareer je het?

Als je er ooit mee te maken hebt gehad weet je hoe vervelend het is. Misschien heb je er zelfs nu mee te maken en ben je bij dit artikel terechtgekomen. Ik heb het over houtrot. Maar wat is houtrot nu precies en nog belangrijker; wat kun je ertegen doen?

Wat is houtrot?

Je hebt met houtrot te maken wanneer je hout is aangetast door vocht. Stel je hebt te maken met een houten kozijn die ooit netjes is geverfd, maar nu wel een opknapbeurt kan gebruiken. Door de zwakke verflaag heeft vocht toegang gekregen tot het hout onder de verflaag. Wanneer vocht toegang heeft tot kaal hout, kun je te maken krijgen houtrot of met een houtrotschimmel. Deze schimmel kan overleven in droog hout, maar gaat het hout aantasten in een vochtige omgeving. Schimmel is namelijk gek op vocht! Doordat het een schimmel is breidt het zich uit via sporen en raakt zo steeds meer hout aangetast.

Waar komt houtrot vandaan?

Houtrot ontstaat door vocht en schimmel, maar dit gebeurt natuurlijk niet zomaar. Lakverf biedt bescherming aan houten gevelbetimmering. Daarom zie je zo vaak kozijnen en deuren met een laag lakverf. Waneer je dit niet goed onderhoudt kan het vocht zich een weg naar binnen werken en voor problemen zorgen. Ook een verkeerde constructie of een lekkage kan een nadelige invloed hebben.

• Schilderwerk is niet goed onderhouden: vocht kan zich een weg naar binnen werken en voor problemen zorgen.
• Lekkage: het hout krijgt met meer water te maken dan de bedoeling is.
• Verkeerde constructie: bijvoorbeeld onvoldoende afwatering.

Hoe herken je houtrot?

Houtrot is vaak makkelijk te herkennen. Vaak zie je al afgebladderde verf of fragiele delen hout. Als je het hout kunt zien is het zacht en donkerder van kleur. Indien je dit niet kunt zien, bijvoorbeeld wanneer er nog een laag verf overheen zit, kun je het vaak al voelen of horen. Een handig trucje is door met de achterkant van een schroevendraaier te kloppen op het hout. Klinkt het geluid doffer? Dan heb je op die plek te maken met houtrot.

Heb je te maken met natrot of droogrot?

Bij alle gevallen van houtrot heeft vochtigheid een rol gespeeld. Soms is het hout weer opgedroogd en heeft een schimmel zich er in kunnen nestelen. In dat geval heb je te maken met droogrot. Het vervelende van droogrot is dat het gemakkelijk kan verspreiden en grote delen hout kan aantasten. Natrot is vaak beperkt tot de natte delen van het hout en is gemakkelijker lokaal te behandelen. Bij natrot is het, net als bij droogrot, echter wel erg belangrijk om de onderliggende oorzaak op te lossen. Natrot kan namelijk veranderen in droogrot en dan kan een schimmel zich in het hout gaan nestelen. Dit wil je natuurlijk voorkomen!

Verschillende soorten schimmels:

Wanneer je te maken hebt met droogrot heb je niet te maken met één soort schimmel die de houtrot veroorzaakt. Er bestaan meerdere soorten die op verschillende manieren het hout aantasten.

Hieronder de meest voorkomende houtschimmels:

• Bruinrot:
  Bij zachte houtsoorten, zoals naaldhout, heb je vaak te maken met bruinrot. Dit zorgt ervoor dat de cellulose in het hout afgebroken wordt en het hout zo donkerder van kleur wordt. Het lastige aan deze schimmel is dat het vaak pas in een vergevorderde staat te ontdekken is. Je kunt bruinrot herkennen aan scheuren in het hout, die soms zelfs dwars op de houtnerf staan. Je ziet dan kubusachtige scheuren en wanneer het hout zo droog is dat je het kunt verpulveren.
  
  
• Blauwschimmel:
  Bij deze schimmel zie je  vaak in het hout donkere en blauw/grijsgekleurde vlekken. Bij deze schimmel zoeken de sporen zich een weg naar buiten. Door deze vele vertakkingen is het lastig te zien tot hoever de schimmel zich door het hout heeft gewerkt. Bij deze soort schimmel is het daarom aan te raden om hele aangetaste houtdelen te vervangen.
  
  
• Witrot:
  Bij deze schimmel verliest het hout zijn stevigheid en is het bijna uit te knijpen als een spons. Je kunt het herkennen aan een wit poederachtig materiaal in het hout, dat soms zelfs geel of grijs lijkt. Doordat je met ernstig verzwakt hout hebt te maken is het belangrijk dit tijdig aan te pakken. Gelukkig is witrot in hout goed lokaal te behandelen.

Wat nu?!

Wanneer je te maken hebt met houtrot is het belangrijk dit snel en goed te behandelen. Je wilt namelijk niet dat het houtrot zich nog verder kan uitbreiden. Als je er snel bij bent is het vaak relatief makkelijk en goedkoop bij te werken. Heb je te maken met grote stukken verrot hout? Dan heb je soms al kans dat je een deel van het hout moet vervangen wil je een net resultaat krijgen.

Houtrot repareren.

Heb je met houtrot te maken en wil je houtrot behandelen? Wij leggen je uit hoe je dit het beste kunt oplossen met een handig plan van aanpak!

Houtrot herkennen.

Heb je te maken met natrot of droogrot? Het is handig dit vooraf te bepalen. Zo kun je een aanpak bepalen en een langdurig goed resultaat behalen.

Het onderliggende probleem oplossen.

Heb je te maken met houtrot en is dit ontstaan door een lekkage of een verkeerde constructie? Indien mogelijk doe je er goed aan dit eerst op te lossen. Zo niet, dan loop je de kans om blijvend tegen hetzelfde houtrot probleem aan te lopen.

Verwijder verf.

Wanneer je er zeker van bent dat je te maken hebt met houtrot en welke delen van het hout zijn aangetast is het belangrijk eerst de verflaag op de desbetreffende plekken volledig te verwijderen. Dit kun je handig, netjes en snel met een schuurmachine doen!

Verwijder rot hout.

Het rotte hout moet nu verwijderd worden. Dit kun je met een hamer en beitel doen, maar ook met een frees. Doe dit ruim om de rotte plek heen, ten minste 2 centimeter. Vooral bij droogrot is dit erg belangrijk, omdat droogrot vaak in sporen loopt en er meer hout aangetast is dan je denkt.

Verwijder kapotte delen hout.

Als je met grote oppervlaktes rot hout hebt te maken kun je dit beter volledig verwijderen. Dit kun je dan vervolgens vervangen met een nieuw deel hout dat past in de houten constructie. Zo ben je ervan verzekerd dat je een langdurig sterk en stabiel resultaat kunt behalen.

Verwijder noesten.

Noesten kunnen vaak voor problemen zorgen. Het hout is hier onregelmatiger, waardoor verf hier sneller vanaf zal bladderen en vocht dus een makkelijke weg naar binnen heeft. Je doet er goed aan deze altijd te verwijderen met minimaal 1 centimeter ruimte er omheen.

Schuur het hout.

Schuur wederom het hout. Je wilt namelijk zoveel mogelijk een gladde en egale basis creëren.

Maak het hout stof- en vetvrij.

Verwijder het zaagsel met een borstel en maak het hout goed schoon met een ontvettend reinigingsmiddel.

Plak omgeving af.

Het is zeer belangrijk de omgeving rond je te repareren hout goed af te plakken met afplaktape en stucloper. De middelen waarmee je het hout gaat behandelen zijn zeer krachtig en zijn gemaakt voor een langdurig resultaat. Wanneer je dit per ongeluk morst op je mooie tuintegels krijg je dit er met geen mogelijkheid meer af. Dat zou zonde zijn!

Impregneren.

Een impregneermiddel zorgt allereerst voor een goede hechting van het daaropvolgende plamuurmiddel. Maar het doet meer dan dat. Een impregneermiddel zorgt er ook voor dat je de aangetaste plek isoleert. Dit is vooral handig wanneer je met houtrot te maken hebt dat met sporen loopt.

Zo is Polyfilla Pro W340 een handige 2-componenten houtprimer op basis van urethaanacrylaat. Je kunt het gebruiken als impregneermiddel, maar ook voor het afdichten en sealen van kopse kanten. Als impregneermiddel trekt het diep in het hout en voorkomt het verdere vochtindringing.

Welk product kies je?

Er bestaan verschillende soorten producten om houtrot mee te behandelen. Afhankelijk van de grootte van je te repareren oppervlak en het soort houtrot waarmee je te maken hebt kies je een gepast product.

• Grote gaten:
  Heb je te maken met grotere gaten in het hout of zijn delen hout vervangen? Dan is Polyfilla Pro W370 een uitstekende keuze. Het 2-componenten plamuurmiddel is uitstekend te modelleren en daarna zeer goed schuurbaar en overschilderbaar.
  
  
• Middelgrote gaten:
  Bij middelgrote gaten kun je uitstekend kiezen voor Polyfilla Pro W360. Het is een 2-componenten houtrepatatie maar komt wel heel handig in een 2-in-1 koker. Zo weet je zeker dat je altijd in de juiste verhoudingen mengt! Het droogt relatief snel, maar pas op met het gebruiken van een sneldrogend middel bij grote reparaties. Door de snelle droging in combinatie met fragiel hout zorgt er voor dat je kans hebt op scheuren, wat vervolgens weer vocht kan aantrekken.
  
  
• Kleine gaten:
  Voor een diepte van maximaal 1 cm kun je met Polyfilla Pro W325 zeer goed je hout binnen en buiten repareren. Het is gemakkelijk te modelleren en bij dit product heb je ook nog eens geen primer vooraf nodig! Ook dit product komt in een handige 2-in-1 koker.

Meng product.

In de meeste gevallen zul je te maken hebben met een 2-componenten plamuursysteem en dit moet natuurlijk gemengd worden. Hierbij is het belangrijk om gelijke delen met elkaar te mengen en alleen de hoeveelheid te mengen die je denkt nodig te hebben. Doe dit bij voorkeur op een mengplateau.

Breng product aan.

In verband met de snelle droging is het belangrijk het plamuurmiddel gelijk aan te brengen. Zet dit niet gelijk te dik op, maar bouw het langzaam op en strijk het netjes glad met je spatel. Het is makkelijker om je plamuurlaag iets bij te werken, dan een te dikke plamuurlaag met veel extra werk egaal proberen te schuren.

Schuren en lakken.

Als het goed is heb je tijdens het aanbrengen netjes en secuur gewerkt. Om nu het oppervlak egaal te schuren is vast een fluitje van een cent! En na al je harde repareerwerk wil je vast dat de laklaag goed blijft zitten. Daarom is het belangrijk om het hout goed te lakken met een primer. Primer verbetert de hechting maar verlengt ook de duurzaamheid. Vervolgens is je hout gereed om af te lakken met een hoogkwalitatieve houtlak.

En klaar is je klus!